به گزارش سرویس صنعت افق تهران؛ در هفته‌ای که پشت سر گذاشتیم با وجود اخبار ناخوشایندی که درخصوص تامین برق صنایع انرژی‌بر و واحدهای فولادی منتشر شد، شاهد افت بهای فولاد و محصولات فولادی در بازار بودیم. این افت در سایه کاهش قیمت دلار در بازار محق شده است و حکایت از دلاریزه بودن اقتصاد ما دارد. موضوعی که هرچند در هفته اخیر افت محدود بهای ارز را رقم زد اما درحالت کلی به رشد قابل‌توجه قیمت‌ها منتهی می‌شود.
علی‌آبادی وزیر صمت شد
وزیر نخست صنعت، معدن و تجارت در دولت سیزدهم تنها برای ۲ سال بر این صندلی تکیه زد. البته استیضاح وزاری صنعت، معدن و تجارت به داستانی تکراری در سال‌های اخیر بدل شده است. بسیاری از کارشناسان حیطه گسترده فعالیت‌های این وزارتخانه را یکی از دلایل ناکارآمدی عملکرد آن عنوان می‌کنند. در هفته جاری عباس علی‌آبادی به‌عنوان مهره جدید دولت ابراهیم رئیسی در وزارت صنعت، معدن و تجارت ازسوی نمایندگان مجلس شورای اسلامی رای اعتماد گرفت. علی‌آبادی سابقه طولانی در بخش صنعت در کارنامه خود دارد که مدیریت‌عاملی گروه بزرگ صنعتی مپنا، مهم‌ترین آن است.
تامین انرژی در صدر اخبار
در سال‌های اخیر تامین انرژی صنایع بزرگ و پرمصرف به‌ویژه واحدهای فولادی و سیمانی در صدر اخبار قرار گرفته است. با‌وجودی که هنوز تابستان فرانرسیده و وعده‌های مسئولان مبنی بر بهبود شرایط تامین برق، بسیاری از تولیدکنندگان و فعالان صنعتی نسبت به شرایط فعالیت خود گلایه‌مند هستند.
البته وزارت نیرو در سهمیه‌بندی برق در ماه‌های اوج مصرف، با تولیدکنندگان هماهنگی‌هایی ترتیب داده است، اما به‌اعتقاد صنعتگران این تعامل ناکافی است و با ضعف یا تاخیر انجام می‌شود.
در روزهای گذشته اخباری مبنی بر مدیریت بار مشترکین سیمان، فولاد و سایر صنایع انرژی‌بر در تابستان با وزارت صمت مطرح شده است. در ادامه نیز چند مدل از محدودیت برق صنایع پیشنهاد شده که عبارتند از: میزان برق صنایع در یک بازه زمانی ۳ ماهه به‌اندازه ۳۰ درصد کاهش یابد. در پیشنهاد دوم ۶۰ درصد برق مشترکین صنعتی برای یک بازه زمانی ۴۵ روزه متوقف خواهد شد. در همین‌حال پیشنهاد شده ۹۰ درصد برق تولیدکنندگان در یک بازه زمانی یک ماهه قطع شود. اما همچنان هماهنگی‌ها نهایی نشده و همین موضوع نیز فعالان صنعتی را نسبت به خلف وعده‌های مطرح شده نگران می‌کند.
باتوجه به کمبودهای موجود در زیرساخت‌های انرژی برق کشور، بسیاری از صنایع بزرگ با راهبری ایمیدرو پا به میدان گذاشته‌اند تا با سرمایه‌گذاری بخشی از کمبودهای این حوزه را مرتفع کنند. بنا به آمار منتشر شده توسط سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران تعداد مجموعه‌های مشارکت‌کننده در احداث نیروگاه‌های صنایع با راهبری ایمیدرو؛ به ۳۱ شرکت رسید که این تعداد، ظرفیت جدید ۱۴٫۴۲۲ مگاواتی را ایجاد خواهند کرد. گفتنی است سال گذشته ۳،۸۶۷ مگاوات ظرفیت جدید به این پروژه ملی اضافه شد تا مجموع ظرفیت نیروگاه‌ها به ۱۴٫۴۲۲ مگاوات برسد. شرکت‌های مشارکت‌کننده در توسعه زیرساخت‌های برق کشور در حوزه‌های فولاد، آلومینیوم، مس و مناطق ویژه اقتصادی فعالیت می‌کنند.
بازار ارزی فولاد
در هفته‌ای که پشت سر گذاشتیم محصولات طویل فولادی ارزان شدند. این ارزانی قیمت در شرایطی رقم خورد که انتظار می‌رفت بازار خریدوفروش فولاد تحت تاثیر اخبار محدودیت انرژی برق، گرم‌تر باشد. اما انتظار صعود قیمت‌ها محقق نشد چراکه در هفته اخیر شاخد افت بهای دلار در بازار آزاد بوده‌ایم. بنابراین می‌توان این‌طور نتیجه گرفت که اقتصاد دلاری این‌بار بهای فولاد و محصولات فولادی را تحت تاثیر قرار داده است.
البته نباید فراموش کرد که اثرگذاری قیمت دلار بر بهای فروش فولاد عموما به ضرر مصرف‌کنندگان نهایی تمام می‌شود، چراکه بیشتر زمینه صعود بهای این فلز استراتژیک و پرمصرف را فراهم می‌کند. بسیاری از فعالان اقتصادی تاکید دارند که ارزبری فولاد محدود است و این اثرپذیری مستقیم توجیه کافی ندارد. اما نباید فراموش کرد که اقتصاد ما در طول سال‌های گذشته دلاریزه شده و این چسبندگی در سایر حوزه‌ها نیز به‌چشم می‌خورد.
کارنامه ۷۲ ساله فولاد
انجمن جهانی فولاد در تازه ترین گزارش خود از رشد ۱۰۰ برابری تولید جهانی فولاد خام طی ۷۲ سال اخیر خبر داد. فولاد به‌عنوان فلزی پرکاربرد در طول دهه‌های گذشته زندگی بشر را تغییر داده است و پرکاربردترین فلز دنیا شناخته می‌شود. بعید به‌نظر می‌رسد که در آینده‌ای نزدیک نیز رقیبی برای مصرف این فلز پیدا شود. تولید جهانی فولاد از ۱۸۹ میلیون تن در سال ۱۹۵۰ میلادی به یک میلیارد و ۸۸۵ میلیون تن در سال ۲۰۲۲ میلادی افزایش یافته است.
ایران با تولید ۳۰ میلیون و ۶۰۰ هزار تن فولاد خام طی سال گذشته میلادی توانست همچنان دهمین کشور فولادساز جهان به ثبت رسد. ایمیدرو و شرکت‌های تابعه و زیرمجموعه (شرکت فولاد مبارکه اصفهان، ذوب آهن اصفهان، فولاد خوزستان و شرکت ملی فولاد ایران) با تولید ۱۸ میلیون تن فولاد خام طی سال ۲۰۲۲ میلادی توانستند بر سکوی بیستم شرکت‌های فولادساز برتر جهان بایستند.
گفتنی است مجموع تولید آهن اسفنجی جهان طی سال ۲۰۲۲ میلادی ۱۲۵ میلیون و ۱۰۰ هزار تن اعلام شده است که از این میزان هند با تولید ۴۲ میلیون و ۳۰۰ هزار تن محصول در صدر جهان قرار دارد. باید خاطرنشان کرد که ایران با تکیه بر ذخایر غنی گاز صنعت فولاد خود را با تکیه بر واحدهای احیا و تولید آهن اسفنجی به‌عنوان ماده اولیه تولید فولاد، بنا کرده و توسعه داده است. با‌این‌وجود همین پتانسیل در سال‌های اخیر به پاشنه آشیل صنعت فولاد ما بدل شده است. این مشکل در سایه بی‌توجهی به توسعه زیرساخت‌های گازی کشور فراهم شده و رفع آن هزینه‌بر و نیازمند زمان است. درنتیجه فعالان صنعتی باتوجه به مشکلات اقتصادی کشور به رفع این کمبود در مدت‌زمان کوتاه امیدوار نیستند.
در ادامه باید خاطرنشان کرد براساس گزارش منتشر شده توسط انجمن جهانی فولاد مجموع تولید جهانی آهن خام طی سال ۲۰۲۲ میلادی یک میلیارد و ۳۰۱ میلیون و ۳۰۰ هزار تن و مصرف این محصول در جهان برابر یک میلیارد و ۳۰۱ میلیون و ۴۰۰هزار تن به ثبت رسیده است. در این میان چین توانست طی سال ۲۰۲۲ میلادی با تولید یک میلیارد و ۱۸۰ میلیون تن فولاد خام در صدر فولادسازان جهان قرار گرفته و سهم ۵۴ درصدی از تولید این محصول را به خود اختصاص دهد.
نگاهی به متغیرهای تعیین‌کننده بازار فلزات
در روزهای گذشته بازار فلزات در سطح بین‌المللی متاثر از شرایط اقتصادی امریکا بود. شاخص مدیران خرید امریکا درحالی‌که انتظار می‌رفت برابر ۵۲٫۶ واحد باشد، به ۵۰٫۳ واحد کاهش یافت. آمار مدعیان دریافت بیمه بیکاری نیز فراتر از انتظارات منتشر و به ۲۶۱ هزار نفر رسید. البته افت بازار کار امریکا می‌تواند به‌عنوان مانعی در مسیر تصمیم اعضای فدرال رزرو برای رشد نرخ بهره در این کشور قرار گیرد. در روز سه‌شنبه سیزدهم ژوئن آمار تورم در امریکا منتشر شد. براساس آمار میزان تورم در امریکا در ماه گذشته برابر ۴ درصد گزارش شده است. این عدد کمی بهتر از ۴٫۱ درصد پیش‌بینی شده برای آن و همچنین پایین‌تر از تورم ماه آوریل است.
رشد تولید جهانی مس
براساس جدیدترین گزارش گروه مطالعات بین المللی مس (ICSG)، فعالان مس جهانی از ابتدای ژانویه تا پایان مارس ۲۰۲۳ میلادی، حدود ۶ میلیون و ۶۸۵ هزار تن مس تصفیه شده تولید کردند که در مقایسه با آمار تولید سال گذشته این محصول ۳٫۳ درصد رشد داشت. معادن مس جهان از ابتدای ژانویه تا پایان مارس ۲۰۲۳ میلادی، حدود ۵ میلیون و ۳۰۱ هزار تن کنسانتره تولید و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته رشد ۲٫۲ درصدی را ثبت کردند. در همین مدت، ظرفیت معادن مس جهان به ۶ میلیون و ۸۷۰ هزار تن رسید که نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۲۲ میلادی حاکی از افزایش ۴٫۳ درصدی دارد. روند صعودی تولید مس از رشد بهای این فلز سرخ در بلندمدت جلوگیری می‌کند. هرچندکه مس همچنان فلز آینده است و روند تقاضا برای خرید و مصرف آن مثبت و رو به رشد گزارش می‌شود.
انتهای پیام/
