به گزارش سرویس سلامت افق تهران، اکبر بلوردی دکترای تخصصی روانشناسی سلامت و مسؤول آموزش مرکز پیشگیری و ارتقاء سلامت پویا اظهار داشت: همه گیری کووید -۱۹ تأثیر زیادی بر سلامت روانی افراد داشته است. برخی گروه‌ها، از جمله کارکنان بهداشت و سایر خط مقدم، دانشجویان، افرادی که تنها زندگی می‌کنند و افرادی که از قبل دارای شرایط روانی بوده‌اند؛به ویژه تحت تأثیر قرار گرفته‌اند و خدمات مربوط به اختلالات روانی، عصبی و مصرف مواد به طور قابل توجهی مختل شده است.
وی ادامه داد: بیماری کووید ۱۹ یک ویژگی منحصر به خود دارد؛ زیرا به دلیل سرایت خیلی بالا در طول کمتر از چند ماه با ایجاد یک وضیعت پاندمی، تمامی کشورهای جهان را آلوده کرده است. در حال حاضر نیز تعداد مبتلایان به این بیماری و همچنین مرگ و میر ناشی از آن به شدت در سطح جهان در حال افزایش است.
بلوردی افزود: قابل پیش بینی است که برخی از نشانه‌های اختلالات روانشناختی در بیماران مبتلا به کووید ۱۹ بروز کند. در این راستا، بررسی نتایج تحقیقات متعدد که بر روی بیماران مبتلا به کووید ۱۹ در کشور چین در طی انتشار بیماری انجام شده تعدادی از این اختلالات روانشناختی از جمله: اضطراب، ترس، افسرگی، تغییرات هیجانی، بی خوابی و اختلال استرس پس از سانحه با درصد شیوع بالا از این بیماران گزارش شده است.
دکترای تخصصی روانشناسی سلامت اذعان کرد: انتشار افسارگسیخته کووید ۱۹،وضیعت نامطلوب بیماران ایزوله شده در بخش مراقبت‌های ویژه و با مشکل حاد تنفسی، عدم وجود یک درمان دارویی موثر و در نهایت مرگ و میر ناشی از این بیماری از مهم ترین فاکتورهایی است که می‌تواند بر سلامت روان افراد آلوده به این ویروس به شدت تاثیر گذار باشد.
بیماران کرونایی ظرفیت روانی پایینی دارند
مسؤول آموزش مرکز پیشگیری و ارتقاء سلامت پویا افزود: بر اساس بررسی‌های انجام شده، بیماران کووید ۱۹ دارای ظرفیت تحمل روانشناختی پایینی بوده و با توجه به وضیعت فعلی بیماری در جهان این افراد به شدت در معرض بروز اختلالات روان شناختی مانند اضطراب، ترس، افسردگی و همچنین افکار منفی قرار دارند.
اختلال استرس پس از سانحه سلامت روان را نشانه گرفته است
یکی از مهمترین اختلالات روانشناختی که می‌تواند به سلامت روان بیماران مبتلا به کووید ۱۹ آسیب وارد کند اختلال استرس پس از سانحه است. در صورت عدم کنترل این اختلال روانشناختی، ممکن است در افراد بیمار آسیب‌های دائمی مثل هجوم خاطره‌های مزاحم(رفتارهای اجتنابی، تحریک پذیری و کرختی هیجان).
اختلال استرس پس از سانحه یک مشکل روانشناختی مرتبط با استرس است و در افرادی که وضیعت تهدید کننده زندگی را تجربه می‌کنند به وجود می‌آید. بر اساس منابع موجود، تجربه بیماری‌های فیزیکی تهدید کننده زندگی مثل کووید ۱۹ می‌تواند به عنوان یک علت بروز نشانه‌های اختلال استرس پس از سانحه باشد.
اختلال در خواب از دیگر مشکلات افراد مبتلا به کووید ۱۹ است که ممکن است در بخش‌های ایزوله یا قرنطینه برای این افراد روی دهد. نتایج تحقیقی در چین در طی انتشار بیماری کووید۱۹ که در شهر ووهان انجام شده نشان می‌دهد شاخص کیفت خواب در این بیماران به شدت کاهش پیدا می‌کند.
اختلال استرس پس از سانحه یک مشکل روانشناختی مرتبط با استرس است و در افرادی که وضیعت تهدید کننده زندگی را تجربه می‌کنند به وجود می‌آید
از طرفی نتایج این تحقیق نشان می‌دهد بین اختلال در کیفیت خواب افراد و بروز اختلالات روانشناختی همچون اختلال استرس پس از سانحه ارتباط وجود دارد.
از دیگر اختلالات روانشناختی مهم که می‌تواند در سلامت روان بیماران مبتلا به کووید۱۹ آسیب ایجاد کند، اختلال اضطراب و افسردگی است.
نتایج یک مطالعه که بر روی بیماران بستری در یکی از بیمارستان‌های چین انجام شده که شامل ۶۴۹ شرکت کننده بوده و از بین آنها ۲۱ نفر آلوده به کووید-۱۹ ۱۱( نفر دارای بیماری پنومونی و ۹۱ نفر افراد سالم هستند نشان می‌دهد شاخص ارزیابی اضطراب و افسردگی در افراد بیمار با مشکل تنفسی (بیماران آلوده به کووید۱۹ و دارای پنومونی) نسبت به افراد سالم بیشتر است.
در این میان، هر دو شاخص افسردگی و اضطراب در افراد آلوده به کووید ۱۹ نسبت به افراد دارای بیماری پنومونی به طور قابل توجهی بالاتر است. از آنجایی که این افراد در کنار دریافت خدمات پزشکی جهت درمان بیماری فیزیکی خود، نیاز به مداخلات روانشناختی نیز دارند استفاده از مداخلات روانشناختی بر اساس نتایج همین تحقیق باعث کاهش قابل ملاحظه هر دو شاخص اضطراب و افسردگی در بیماران کووید۱۹ شده است.
با توجه به تأثیرات سوء کرونا بر سلامت روان که به آنها اشاره کردید توضیح دهید چه عواملی در ارتقای سلامت روان جامعه اثرگذار هستند؟
عوامل محیطی شامل طیف وسیعی از حقوق مدنی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی(نظیر جنگ و جنایت )، فرهنگی، محیط خانوادگی(نظیر خواسته‌های غیر واقعی والدین،حمایت گری بیش از حد و طرد کردن و..) است.
یکی از عوامل تعیین کننده سلامت انسان بهره‌مندی از حمایت‌های اجتماعی به معنای اقدام‌های کمکی در شرایط سخت زندگی برای نوع بشر است. زندگی در محیطی که دارای سلامت اجتماعی بالایی است به سلامت روان فرد نیز کمک می‌کند.
دو شاخص افسردگی و اضطراب در افراد آلوده به کووید ۱۹ نسبت به افراد دارای بیماری پنومونی به طور قابل توجهی بالاتر است
البته رابطه بین سلامت جسمی و روانی و عوامل اجتماعی، زیستی و روانشناسی در کشورهای مختلف پیچیده است. سلامت اجتماعی به چگونگی وضعیت ارتباط فرد با دیگران در جامعه می‌پردازد.
هر نوع قطع ارتباط بین فرد و جامعه، به گونه‌ای که افراد در چارچوب‌های اجتماعی جذب نگردند، زمینه‌ای مساعد برای رشد انحرافات اجتماعی و پیدایش مشکلات سلامت روان ایجاد می‌کند.
در تعریف سلامت در سال ۱۹۴۸ که توسط سازمان بهداشت جهانی بیان شد، سلامت اجتماعی سطحی از سطوح سلامت کلی فرد بیان شده است. سلامت اجتماعی را به عنوان گزارش فرد از کیفیت روابطش با افراد دیگر(نزدیکان و گروه‌های اجتماعی) که وی عضوی از آنهاست نیز تعریف می‌کنند و معتقدند که سلامت اجتماعی بخشی از سلامت فرد را که شامل پاسخ های درونی فرد(احساس، تفکر و رفتار) است می‌سنجد که نشانگر رضایت یا فقدان رضایت فرد از زندگی و محیط اجتماعیش است.
در واقع کیفیت زندگی و عملکرد شخصی فرد را نمی‌توان بدون توجه به معیارهای اجتماعی ارزیابی کرد و عملکرد خوب در زندگی تکالیف و چالش‌های اجتماعی را نیز دربرمی‌گیرد.
بیکاری، سطوح پایین آموزش و پرورش و کمبود غذا، نبود سرپناه و عدم دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی نمونه‌هایی از عوامل اجتماعی مرتبط به سلامت روان هستند که توانایی مردم را جهت فعال بودن در جامعه محدود می‌کند.
این عوامل اجتماعی منفی و اقتصادی مرتبط با فقر علاوه بر این به عنوان یک مانع سلامت روانی عمل می‌کنند. تبعیض نیز می‌تواند تاثیر منفی بر سلامت روانی داشته باشد؛ البته در این میان عوامل فرهنگی نیز موثر است.
بیکاری، سطوح پایین آموزش و پرورش و کمبود غذا، نبود سرپناه و عدم دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی از عوامل تهدید کننده سلامت روان هستند
نقش سواد سلامت به چه میزان در مواجهه با عوامل تهدید کننده سلامت روان موثر است؟
سواد سلامتی به صورت توانایی به دست آوردن، فهمیدن و استفاده از اطلاعات از طریق راه‌هایی که سلامتی را حفظ می‌کند و ارتقا می‌دهد تعریف شده است.
سواد سلامت روان نیز اشاره به دانش و باورهای مربوط به اختلالات روانی دارد که به شناخت، مدیریت و یا پیشگیری از این اختلالات کمک می‌کند. سواد سلامت روان شامل توانایی تشخیص برخی اطلاعات،دانستن چگونگی طلب کمک در خصوص کسب اطلاعات بهداشت روان، دانستن عوامل خطرساز و علل و نگرش هایی است که شناخت و طلب کمک به طور مناسب را ارتقا می‌دهد.
بررسی‌ها نشان داده است که ارتقای سطح سواد به اشخاص اجازه می‌دهد که به دنبال تشخیص زودهنگام، پیشگیری، طلب کمک و مداخله مناسب برای اختلالات روانی باشند. همچنین از طریق ارتقای سطح سواد افراد برخی مهارت های لازم برای حمایت از افرادی که دچار اختلالات روانی هستند را در شبکه‌ای اجتماعی کسب می‌کنند.
انتهای پیام/
